Pracownicy ze Wschodu: jak obecnie wygląda sytuacja z nimi na polskim rynku pracy
Odkąd Polska weszła do Unii Europejskiej, ogromnie wzrosła liczba Polaków, wyjeżdżających na zarobki na Zachód. Równolegle przebiega współzależny proces: do nas w co raz to większej ilości przyjeżdżają pracownicy ze Wschodu. W tym wpisie pokazujemy, jak rozwija się sytuacja z migracją pracowników z Ukrainy oraz innych państw, znajdujących się za naszą wschodnią granicą.
Trochę historii: od pracowników sezonowych do stałych
Liczba obcokrajowców w Polce rośnie nieustannie od 2004 roku. Jedynie można było zaobserwować nieduży spadek przypływu emigrantów w 2020, na początku pandemii. Jednak wkrótce wróciła tendencja wzrostu zatrudnienia pracowników z Ukrainy oraz innych Państw spoza UE.
Można różnie patrzeć na sprawy narodowe, jednak nadania ostatnich lat pokazują, że bez napływu cudzoziemców nasza gospodarka nie poradziłaby sobie. Dają bowiem nam o kilkadziesiąt miliardów złotych większe PKB. A więc państwo jest co raz bardziej zainteresowane w zatrzymaniu pracowników z Ukrainy i innych krajów wschodnich jak najdłużej.
Pracownicy z Ukrainy to spory procent płatników składek do ZUS
W styczniu 2022 roku weszła w życie zmiana Ustawy o cudzoziemcach, która przewiduje kolejne poluzowanie wymogów, związanych z legalizacją pracy i pobytu. Przy czym dotyczy to nie tyle prac sezonowych, ile tych bardziej trwałych. Zmiany wyglądają szczególnie zachęcająco dla pracowników ze Wschodu, zamierzających znaleźć w Polsce pracę stałą.
Musimy się przygotować na integrację międzynarodową nie tylko na poziomie oficjalnych dokumentów państwowych, ale również na poziomie pojedynczych pracodawców w różnych branżach. Statystyki ZUS twierdzą, że osoby spoza Polski stanowią już 5 % wszystkich płatników składek na ubezpieczenie emerytalne. A z nich większość to pracownicy z Ukrainy.
Skala zatrudnienia pracowników z Ukrainy oraz innych obcokrajowców rośnie
Na przestrzeni lat 2010 – 2020 ta sytuacja zmieniała się w następny sposób:
- rok 2010 – wydano 36 tysięcy pozwoleń na pracę dla cudzoziemców;
- rok 2015 – 67 tysięcy pozwoleń na pracę;
- rok 2020 – 406 tysięcy pozwoleń.
Uwzględnić trzeba, że już od wielu lat obywatele niektórych krajów wschodniej części Europy (w tym Ukrainy, Białorusi, Mołdawii, Gruzji) nie muszą mieć takiego pozwolenia. Zostało ono w ich przypadku zastąpione oświadczeniem o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Tak że liczby pracowników ze Wschodu, którzy w podanych latach legalnie pracowali w Polsce, są jeszcze większe. Według statystyk GUS z końca 2019 roku ogólna liczba osób spoza Polski, znajdujących się na jej terenie, przekroczyła 2 miliony.
Najnowsze dane o zatrudnieniu pracowników z Ukrainy oraz innych wschodnich krajów
Z tegoż wyżej wspomnianego badania GUS wynika, że w Polsce znajduje się około:
- 1,35 mln Ukraińców;
- 105 tysięcy Białorusinów;
- 37 tysięcy Mołdawian;
- 37 tys. Rosjan;
- 28 tys. Gruzinów.
W połowie 2021 roku ZUS podał, że składki na ubezpieczenie zdrowotne wpłacają 863 tysięcy obcokrajowców. Z nich 58,8 % to zatrudnieni pracownicy, 2,8 % to przedsiębiorcy, a reszta to przedstawiciele innych form zatrudnienia.
Tysiące pracodawców muszą szukać pracowników spoza Polski
Mimo rosnącej liczby pracowników z Ukrainy etc. popyt na nich przewyższa propozycję. Jak podaje jedna agencja pośrednictwa pracy, we wrześniu 2021 zapotrzebowanie kadrowe jej klientów – polskich pracodawców – było ponad dwukrotnie większe, niż jej baza pracowników.
W tym że roku analitycy rynku pracy zaczęli mówić o czekającym na nas odpływie cudzoziemskiej siły roboczej. Spowodowany może być tym, że Niemcy i Wielka Brytania już luzują wymogi wizowe dla migrantów zarobkowych. A więc niedługo tysiące obywateli Ukrainy, którzy zdążali nieco oswoić się z Europą poprzez pracę w naszym kraju, mogą ruszyć dalej na Zachód.
Pracownicy z Ukrainy awansują
Jednak nie jest tak tragicznie, gdyż pracownicy z Ukrainy o różnych kwalifikacjach co raz lepiej radzą sobie na polskim rynku pracy. Zostają kierownikami działów w wielkich korporacjach, pracują w zawodach lekarskich, branży IT, otwierają własne firmy. Stało się to możliwe dzięki doświadczeniu pracy w kraju oraz komunikacji w języku polskim. Jest to dla nich motywacja, aby zostać w Polsce na dłużej, około 10 % zostaje na stałe.
Jednak nowo przybyli pracownicy z Ukrainy wciąż podejmują się najprostszych prac, nie wymagających szczególnych kompetencji językowych. A więc jeśli Zachód zaproponuje im lepsze warunki legalnego zatrudnienia, to chętnie zastąpią nim Polskę.
Kto zamiast pracowników z Ukrainy
Ale na ich miejsce nie mniej chętnie zaczynają wstępować obywatele krajów Azji Środkowej. Rosną liczby pracowników z Kazachstanu, Turkmenistanu, Uzbekistanu (ilość zatrudnionych Uzbeków wzrosła z 5 osób w roku 2004 do prawie 6000 w roku 2021.
Najczęściej w Polsce pracę znajdują pracownicy budowlani z tych krajów, a także pracownicy rolni i przemysłowi. Na koniec roku 2021 w budownictwie brakowało nam 22 tysięcy pracowników. Liczne miejsca pracy są wolne także w przemyśle – 25 % od wszystkich polskich wakatów. Dużo nowych ofert pracy powstało także w gastronomii, komunikacji, informacji i zakwaterowaniu. Prawie dwukrotnie wzrosło zapotrzebowanie na operatorów maszyn, monterów urządzeń. Ponad 1,5 razy zwiększyła się ilość wakatów rzemieślniczych.
Trendy wskazują, że w roku 2022 wzrośnie zatrudnienie pracowników z Azji i Afryki. Pomogą w uzupełnieniu braków kadrowych, spowodowanych przez wyjazd do Niemiec pracowników z Ukrainy i Białorusi. Niektóre z agencji pracy planują pozyskać dla nich w odpowiednim konsulacie RP długoterminowe wizy – na termin do 3 czy nawet 5 lat. Pozwoli to zmniejszyć rotację pracowników.
Najczęstsze błędy przy zatrudnianiu pracowników ze Wschodu
Rekrutacja pracowników polega nie tylko na wystawieniu oferty pracy i wyłonieniu najlepszego kandydata pod kątem kompetencji. Konieczne jest także sprawdzenie, czy posiada wszystkie niezbędne dokumenty, podpisanie umowy zgodnie z przepisami Kodeksu pracy oraz Ustawy o cudzoziemcach. Nierzadko dochodzi potrzeba w znalezieniu zakwaterowania dla pracowników.
Zatrudnienie pracownika zawsze wiąże się z pewnymi zadaniami i ryzykiem. W przypadku zaś pracowników z Ukrainy czy jakiegokolwiek innego państwa zagranicznego tych zadań i możliwych błędów okazuje się nieco więcej. Omówmy więc najbardziej typowe z nich i jak z nimi sobie poradzić.
Pracownicy z Ukrainy, wyłudzające polskie wizy dla zatrudniania poza Polską
Od 2012 roku, kiedy pracownicy z Ukrainy otrzymali możliwość zatrudnienia w Polsce zgodnie z uproszczoną procedurą, niektórzy z nich potraktowali to jako możliwość łatwego przedostania się do zachodnich krajów. A więc zgłaszają się na ofertę pracy polskiego pracodawcy, umawiają się z nim, otrzymują od niego niezbędne dokumenty dla wjazdu do Polski i… znikają.
W roku 2018 liczba takich przypadków stanowiła 70 % od wszystkich wystawionych oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Część z nich dotyczyła także Białorusinów. Jeśli taka sytuacja przydarzy się Tobie, koniecznie poinformuj Urząd pracy w ciągu 7 dni od dnia planowanego podjęcia pracy przez cudzoziemca. Dla zagranicznego naruszyciela będzie to nauka na przyszłość, bo może następnym razem mieć zakaz wjazdu na teren UE. A Ciebie to uchroni przed karą grzywny za ukrycie faktu naruszenia.
Zatrudnienie poniżej kwalifikacji pracownika
Badania z 2020 roku mówią, że 56% cudzoziemców w Polsce jest zatrudnionych na stanowiskach, nie uwzględniających ich wykształcenia i kompetencji zawodowych. Wśród nich większość ma wykształcenie ekonomiczne lub menedżerskie, na drugim miejscu okazały się osoby z wykształceniem medycznym. Niewielka część to specjaliści rolnictwa, w tym zootechniki.
Jak możesz się domyśleć, taka sytuacja dla pracownika nie jest zbyt motywująca. Z drugiej strony, motywować się może zupełnie innym czynnikiem: w domu w swoim zawodzie nie mogli godnie zarabiać, a u nas jeszcze nie oswoili się wystarczająco z językiem. A więc naturalne jest, że na początku podejmują się jakichkolwiek prac ze względów ekonomicznych. Ale zatrudniając taką osobę, musisz mieć świadomość tego, że może popracować u Ciebie stosunkowo niedługo, chyba że zaproponujesz jej ciekawe perspektywy rozwoju zawodowego.
Współpraca z fałszywa agencją pracy
Na szczęście jest ich co raz mniej. Ale uważaj na ogłoszenia na portalach, oferujące pracowników wszelkiej maści. Może to być zarówno normalna agencja zatrudnienia, jak i oszuści. Sprawdzić to można bardzo łatwo: wejdź na stronę Krajowego rejestru agencji zatrudnienia i wyszukaj po nazwie lub numerze rejestrowym. Jeśli autor ogłoszenia nie chce podać Ci tych informacji, lepiej go ominąć.
Krótkoterminowe umowy
Poszukiwanie pracy w obcym kraju nie jest łatwe. A więc pracownik jest zainteresowany tym, żeby zatrudnić się w jednym miejscu na możliwie dłuższy termin. Niestety, praktyka pokazuje, że większość cudzoziemców u nas pracuje na oświadczeniach, wydawanych na czas do pół roku. Co na to poradzić? Odpowiedź na to i wiele innych pytań czeka na Ciebie już kilka linijek niżej!
Niedbałość o warunki pracy i bytu osób zatrudnionych
Owszem, jadą do nas po pieniądz, którego nie zarobią u siebie. Jednak jeżeli zobaczą tu złe traktowanie, nie będą chcieli wrócić czy zostać na dłużej mimo dobrych zarobków. Warto zaproponować możliwość zakwaterowania, czasami także wyżywienia, a nawet zorganizowanego dojazdu do pracy. Szczególnie, kiedy miejsce pracy znajduje się z dala od terenów zamieszkałych, przystanków komunikacji municypalnej i sklepów spożywczych.
Rekrutacja pracowników z Ukrainy, Białorusi, Mołdawii i dalszego Wschodu – bez ryzyka i kłopotów
Poszukujesz pracownika tymczasowego, solidnych pracowników fizycznych, nowych pracowników w przemyśle stoczniowym, spożywczym, energetycznym lub jakimkolwiek innym? Leasing pracowników to doskonałe rozwiązanie, jeśli potrzebne jest pozyskanie pracowników w krótkim czasie. Usługa ta przedstawia sobą wynajem pracowników do pracy tymczasowej i można ją otrzymać od agencji pracy.
Agencja pracy tymczasowej – dlaczego warto skorzystać
Agencje pracy oferują zazwyczaj duże wolumeny pracowników ze Wschodu niezależnie od kwalifikacji i oferują pośrednictwo pracy w zakresie od rekrutacji pracowników po wsparcie w załatwieniu dla nich karty pobytu. Mimo że to jest płatna usługa, jednak w praktyce koszty zatrudnienia nowego pracownika okazują się mniejsze niż w przypadku samodzielnej rekrutacji.
Zaletą tego rozwiązania jest przede wszystkim to, że agencja zatrudnienia zna się na rekrutacji pracowników z Ukrainy (czy innych wschodnich krajów) do pracy tymczasowej lub stałej. Sama na życzenie klienta tworzy ofertę pracy i dba o zasięg dla swoich ogłoszeń, tak żeby jak najwięcej kandydatów zgłosiło się na poszukiwane stanowisko.
Workinn – agencja pracy dla Ciebie
Nasza agencja pracy tymczasowej swój sukces zawdzięcza dynamicznemu działaniu, dopasowanemu do potrzeb rynku. Nasze działania nie sprowadzają się do doraźnej pomocy. To nie tylko rekrutacja pracowników i wsparcie pracodawców w procesie zatrudnienia, w razie potrzeby nawet organizujemy transport. Poza tym, wszyscy nasi pracownicy są już po badaniach lekarskich i szkoleniach BHP.
Pracownicy ze Wschodu na każdą potrzebę polskiego biznesu
Posiadamy bogatą bazę pracowników z Ukrainy, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Kazachstanu, Uzbekistanu, Tadżykistanu. Dostarczamy ich Twojej firmie w formie leasingu pracowniczego. To jest idealna formy zatrudnienia do pracy tymczasowej. Nie musisz martwić się o proces rekrutacji, ani o inne „uroki” zatrudnienia. Pracownicy tymczasowi po prostu są u Ciebie na czas, którego potrzebujesz. Leasing pracowników staje się co raz popularniejszy wśród zarówno pracodawców z Polski, jak i pracowników z Ukrainy etc.
U nas znajdziesz pracowników:
- budowlanych,
- fizycznych,
- rolnych,
- sezonowych,
- usługowych,
- produkcyjnych,
- ze szkoleniami uprawniającymi do obsługi wózków widłowych, maszyn i urządzeń oraz do różnych innych zadań specjalistycznych.
Z nami nie musisz się przejmować, że pracownika zniechęci krótki termin umowy. Kiedy nie będzie już potrzebny Tobie, my załatwimy dla niego pracę u innego pracodawcy. I na odwrót, jeśli nagle się zwolni przed upływem terminu, załatwimy Ci nowego jak najszybciej.
Skontaktuj się z nami – to nic nie kosztuje
Jeśli masz pytania, śmiało dzwoń do nas. Numer znajdziesz w prawym górnym rogu tej strony. Albo zamów rozmowę za pomocą przycisku obok – a zadzwonimy do Ciebie w dogodnym terminie.
Na zakończenie
Granice, jak wszystko na świecie, mają swoje plusy i minusy. Zniesienie granic też. Chcemy, żeby zarówno ich istnienie, jak i brak, nie przeszkadzały rozwojowi oddzielnych ludzi i całej ludzkości. Niech w Twoim biznesie nie będzie granic pochodzenia, tylko granice dużej wiedzy, zdolności, odpowiedzialności i motywacji.