Praca w Polsce dla Ukraińców – gdzie najczęściej zatrudniani są pracownicy z Ukrainy?

Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pracę znajduje obecnie (stan na rok 2023) ponad 10 mln Ukraińców. Sytuacja ta naturalnie wywiera znaczący wpływ na polski rynek pracy. Powierzanie pracy cudzoziemcowi ze Wschodu nie stanowi dziś jednak tematu tabu, a w ramach pomocy obywatelom państw objętych wojną, specjalnymi warunkami podpisywania umów prawnie objęci są również małżonkowie obywateli Ukrainy. W jakich zawodach pracują Ukraińcy co zachęca ich do podjęcia pracy właśnie w naszym kraju? Zapraszamy do lektury!

• Zarówno liczba ofert pracy jak i samych aplikacji w obrębie terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z każdym kolejnym rokiem ulegają niewielkim wzrostom. Nasi wschodni sąsiedzi znajdują zatrudnienie między innymi w takich zawodach jak: lekarz, programista, pracownik fizyczny i kierowca. Z badań wynika, że Ukraińcom najłatwiej jest obecnie znaleźć zatrudnienie w sektorze hotelarskim i gastronomicznym (aż 47% firm z tych sektorów deklaruje zamiar przyjęcia w najbliższym czasie pracowników z terytorium Ukrainy). Wiele Ukraińców szukających pracy znajduje ponadto zatrudnienie w budownictwie, przemyśle, branży magazynowej i szeroko pojętym sektorze transportu – właśnie w tych sektorach, zaraz za hotelarstwem i gastronomią, znajduje się najwięcej dostępnych miejsc pracy.
• Poszukiwanie i podejmowanie pracy przez obywatela Ukrainy, podobnie jak powierzenie wykonywanie pracy cudzoziemcowi nie powinno stwarzać obecnie znaczących trudności. Formalności ulegają jednak zmianom pod wpływem konfliktu wojennego, dlatego rekomendowanym rozwiązaniem jest skorzystanie w tej kwestii z pomocy agencji zatrudnienia, która nie tylko dopilnuje wszystkich formalności, udzieli porad i zapewni zakwaterowanie, ale i pomoże szybko znaleźć zatrudnienie.
• Rekrutacja pracowników z terytorium Ukrainy wiąże się obecnie jedynie z koniecznością zarejestrowania pracownika do urzędu pracy (można to zrobić za pośrednictwem strony internetowej lub po bezpośrednim zgłoszeniu się do powiatowego urzędu pracy). Uproszczone warunki powierzania wykonywania pracy obywatelowi ze Wschodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wstępnie mają pozostawać aktualne do sierpnia 2023 roku. Do niedawna pracodawca mógł złożyć oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi celem uzyskania dla niego prawa do podejmowania pracy – tej chwili jest to niemożliwe. Koniecznym jest ponadto zgłoszenie pracownika do do ubezpieczenia zdrowotnego i ubezpieczeń społecznych.

Spis treści:

1. Jakie oferty pracy czekają na Ukraińców w Polsce? Aktualna sytuacja i prognozy
2. Jakie trudności mogą spotkać obywatela Ukrainy, który chce podjąć pracę w Polsce?
3. Jakie obowiązki posiada pracodawca, chcąc zatrudnić obywatela Ukrainy?

Jakie oferty pracy czekają na Ukraińców w Polsce? Aktualna sytuacja i prognozy

Aktualna sytuacja dotycząca polskiego rynku pracy stale ulega wahaniom, a polscy pracodawcy i pracownicy już od kilku lat stoją przed różnej maści wyzwaniami. Baza ofert pracy na terenie naszego kraju zdaje się zwiększać (odnotowujemy około 3-procentowy wzrost liczby miejsc pracy w skali roku).

Około 1/3 obywateli Ukrainy, przybyłych do Polski, znajduje się w grupie osób poszukujących pracy.

Jakie stanowiska najczęściej obejmują Ukraińcy?

Wśród cudzoziemców w Polsce pracę znajdują między innymi wykonawcy następujących zawodów:

• pracownicy sezonowi z terytorium państw wschodnich
• lekarze z Ukrainy
• programiści z obszarów Ukrainy
• pracownicy budowlani ze Wschodu
• specjaliści sektora przemysłowego z Ukrainy

Najwięcej zatrudnionych do pracy Ukraińców podejmuje zatrudnienie w sektorze budowlanym (około 17%). W dalszej kolejności odnotowuje się wysoką liczbę pracowników branży przemysłowej (około 15%). W Polsce znajduje się ponad 60 tys. osób wykonujących pracę w sektorze transportowo-magazynowym (około 14%). Pracownicy z Ukrainy stosunkowo rzadko obejmują jednak stanowiska analityczne i kierownicze; zwykle podejmują zawody, których niechętnie podejmują się obywatele Polski.

Sytuacja rynkowa na terytorium Polski: centrum i obrzeża

Wiele zagranicznych firm posiada na terytorium Polski centrum swoich działalności. Ukraińcy ujawniają pozytywny stosunek wobec polskiego rynku pracy, a analizy ekspertów wskazują, że z czasem liczba obywateli Ukrainy zainteresowanych pracą w Polsce będzie systematycznie wzrastać i już wzrasta, o czym świadczą wyniki wyszukiwań Google. Zatrudnianie Ukraińców cieszy się ponadto coraz wyższą popularnością wśród przedsiębiorców; płatne ogłoszenia pracy na uznanych portalach i bezpłatne oferty pracy na tych mniej zyskownych serwisach to już żadna nowość na polskim rynku. W całej Polsce zauważamy również wzrost zainteresowania giełdami pracy Ukraińców, co jeszcze kilka-kilkanaście lat temu stanowiłoby niemałe zaskoczenie.

Czym są giełdy pracy Ukraińców?

Giełdy pracy Ukraińców to popularne wydarzenia, zorientowane wokół dużych aglomeracji, w trakcie których pracodawcy mogą spotkać się z potencjalnymi pracownikami z Ukrainy, a Ukraińcy mogą znaleźć potencjalnych pracodawców. Mimo wysokiej atrakcyjności tego rodzaju eventów podobne funkcje spełnia pozostawanie w kontakcie z agencjami zatrudnienia, które nie tylko pośredniczą i kontaktują pracowników z pracodawcami, ale i oferują obywatelom Ukrainy transport oraz zakwaterowanie na czas pracy. Z usług świadczonych przez biura pośrednictwa może skorzystać również polski obywatel, poszukujący pracy.

Jakich pracowników brakuje na polskim rynku?

Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej brakuje obecnie pracowników z następujących branż:

• gastronomia i hotelarstwo
• budownictwo
• branża magazynowa
• branża transportowa
• przemysł

Ukraińcy szukają pracy najczęściej za pośrednictwem środowisk takich jak portal pracy i agencja pracy. Chcąc zatrudnić obywatela Ukrainy legalnie pamiętaj, że aby cudzoziemiec wykonywał pracę zgodnie z prawem, koniecznym jest przedstawienie mu tłumaczenia treści ogłoszenia. Swoją ofertę pracy możesz zgłosić również do urzędu pracy.

Jak zgłosić ofertę pracy do powiatowego urzędu pracy i czy warto to robić?

Proponując potencjalnym pracownikom oferty pracy za pośrednictwem urzędu pracy musisz złożyć odpowiednie zgłoszenie, w którym znajdą się między innymi następujące informacje:

• wszystkie informacje obejmujące miejsce wykonywanej pracy (m. in. lokalizacja, stanowisko, wynagrodzenie)
• oczekiwania wobec pracowników (m. in. wykształcenie, kwalifikacje)
• dodatkowe oczekiwania
• numer identyfikacji podatkowej oraz ogólne informacje dotyczące przedsiębiorstwa

Zgłoszenia możesz dokonać w dowolnej chwili. Twoja oferta pracy zostanie wówczas przekazana potencjalnym kandydatom, którzy wykażą zainteresowanie zatrudnieniem w Twoim sektorze działań. Informacje dotyczące wykonywanej pracy muszą jednak zostać przez pracodawcę przedstawione kandydatowi w jego ojczystym języku; zatrudnienie pracownika musi bowiem wiązać się z jego pełną świadomością względem przyszłych obowiązków. Po zgłoszeniu Twoja oferta pracy zostanie wówczas przekazana potencjalnym kandydatom.

Jakie trudności mogą spotkać obywatela Ukrainy, który chce podjąć pracę w Polsce?

Obywatel Ukrainy podejmujące pracę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej powinien posiadać stosowne zezwolenie na pobyt i pracę w Polsce, ale przynajmniej do sierpnia 2023 roku, po zgłoszeniu się pracodawcy do powiatowego urzędu pracy, pracownik ze Wschodu może podjąć pracę bez dodatkowych formalności.

Wiele zależy zatem od planowanego czasu pracy Ukraińca, a zakładając, iż zamierza on pozostać w Polsce dłużej niż do sierpnia 2023 roku, zarówno on jak i pracodawca muszą liczyć się z możliwością zmiany procedur zatrudnienia. W rozwiązaniu tych trudności pomagają jednak skutecznie agencje pracy tymczasowej, które stale pozostają wysoce zorientowane w zmiennych kwestiach rynku pracy w Polsce.

• Obywatel Ukrainy może otrzymać numer pesel po złożeniu wniosku do dowolnego urzędu gminy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
• Chcąc uzyskać profil zaufany Ukrainiec powinien zawrzeć tę informację we wniosku o numer pesel (odznaczając odpowiednie zgody)

Pomocą w tych kwestiach służą punkty Obsługi Obywateli Ukrainy Urzędu Pracy miasta.

Jakie obowiązki ma pracodawca, chcąc zatrudnić obywatela Ukrainy?

Powierzenie pracy obywatelowi Ukrainy na terytorium Polski nieodłącznie wiąże się z pewnymi obowiązkami, które pozostają niezmienne, niezależnie od charakteru pracy (zarówno oferując pracę sezonową jak i długoterminową musimy liczyć się z podobnymi kwestiami prawnymi).

Formalności mogą ulegać jednak zmianom ze względu na planowany pobyt czasowy przyszłego pracownika (jego długość) – wiele zależy również od tego, czy przeprowadzając proces rekrutacji, jako pracodawcy korzystamy z usług agencji zatrudnienia. Biuro pośrednictwa pracy zwykle bierze bowiem na siebie znaczną większość obowiązków zarówno wobec pracowników (pomagając im w znalezieniu pracy) jak i pracodawców (biorąc wszystkie trudności związane z procesem rekrutacji na siebie).

Podmiot zlecający wykonywanie pracy cudzoziemcowi musi mieć na uwadze, iż oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi nie jest dokumentem, który umożliwia jego legalne zatrudnienie. Chcąc przyjąć do pracy legalnie obywatela Ukrainy koniecznym jest wizyta w urzędzie pracy właściwym ze względu na lokalizację przedsiębiorstwa lub dokonanie zgłoszenia za pośrednictwem strony internetowej.

Jak prawnie rozpoznać obywatela Ukrainy?

Legalna rekrutacja pracowników wiąże się z koniecznością prawidłowego rozpoznania, czy nasz przyszły pracownik jest traktowany jako obywatel państwa trzeciego. Komu dokładnie przysługuje tytuł obywatela Ukrainy w Polsce?

• małżonkowi lub małżonce obywatela Ukrainy, która posiada obywatelstwa Ukrainy
• członkowie rodziny obywatela Ukrainy (dzieci, małżonka, bliscy krewni)
• obywatelowi Ukrainy, posiadającemu Kartę Polaka